
Bij een incident alarmeert de meldkamer verschillende hulpverleners. Als het incident groter wordt, schakelt de meldkamer meer hulpverleners in. Deze werken bij politie, brandweer, ambulance, maar bijvoorbeeld ook bij gemeenten om opvang te regelen als dat nodig is.
Crisisbeheersing Crisisbeheersing staat voor ‘de maatregelen en voorzieningen die de overheid treft voor de veiligheid in Nederland’. Hierdoor kunnen hulpdiensten snel en effectief hulp bieden en blijven de gevolgen van een crisis voor personen, dieren en/of goederen zoveel mogelijk beperkt. Crisisbeheersing speelt zich af voor, tijdens en na een ramp. Wij vormen een robuuste crisisorganisatie in Twente. Door preparatie zijn we toekomstbestendig, zowel robuust om op te bouwen als fluïde voor de ongekende crisis. De inzet van gemeenten blijft daarbij noodzakelijk.
Uitgangspunten VRT Voor haar crisisorganisatie heeft Veiligheidsregio Twente een aantal uitgangspunten vastgesteld:
- De crisisorganisatie werkt voor en samen met de burger
- Bij (flits)crises gaat slagvaardigheid ten behoeve van de burger boven interne afstemming
- Crisistaken worden óf uitgevoerd door crisisspecialisten óf ze passen bij de dagelijkse werkzaamheden
- Crisisspecialisten moeten beschikken over specifieke kwaliteiten.
- De voorbereiding op crisis sluit aan bij de realiteit.
Hoofdtaken crisisorganisatie De crisisorganisatie kent drie hoofdtaken voor de bestrijding van acute crises. De hoofdtaken, tijdens acute crises, zijn:
1. Het bieden van acute zorg. Fysieke zorg bieden aan betrokkenen, waarbij rekening wordt gehouden met de zelfredzaamheid van deze betrokkenen. Het gaat om alle vormen van acute zorg: redding, geneeskundige zorg, opvang en verzorging, etc. 2. De crisis te duiden door als overheid, in redelijkheid en daarmee afhankelijk van de situatie: a. compassie te tonen met de betrokkenen b. de ernst van de situatie te onderkennen c. de eigen rol van burgers te benadrukken d. een algemene gedragslijn te benoemen 3. Burgers, bedrijven en instellingen feitelijk te informeren over de crisis zodat zij op basis daarvan (zelf) tot handelen kunnen overgaan.
Bevolkingszorg en crisiscommunicatie In de rampenbestrijding en crisisbeheersing speelt de gemeente een belangrijke rol: zowel in de voorbereiding, de uitvoering als in de nafase. De gemeente is met de processen Bevolkingszorg en Crisiscommunicatie tijdens incidenten waarbij (grote groepen) inwoners worden getroffen, een gelijkwaardige, operationele partner van brandweer, politie en geneeskundige hulpverlening (GHOR). De gemeente houdt zich bezig met de zorg voor de bevolking en het leven na het incident. We redeneren vanuit de maatschappelijke impact en betekenisgeving voor de bevolking. De kolommen Bevolkingszorg en Crisiscommunicatie in de regionale crisisorganisatie zijn samengesteld uit ambtelijke medewerkers van o.a. de 14 Twentse gemeenten die als één geheel samenwerken. De functies binnen Bevolkingszorg en crisiscommunicatie zijn deeltaken die over meerdere medewerkers uit verschillende gemeenten is verspreid. De coördinatie van de kolommen is belegd bij het Veiligheidsbureau van de VRT. De ambtenaar openbare orde veiligheid (AOV) van de gemeenten en de coördinatoren van de VRT zijn gezamenlijk in de ‘koude fase’ verantwoordelijk voor de planvorming, opleiding-, training & oefenprogramma (OTO) en de kwaliteitsbewaking van de bevolkingszorg en crisiscommunicatie processen. Naast de regionale pool heeft Bevolkingszorg een grote achterban. Vele lokale medewerkers maken deel uit van de gemeentelijke alarmeringslijsten. Zij beschikken naast speciale expertise ook over waardevolle lokale kennis.
Inzet bevolkingszorg Een beeld van aantal keer dat de kolom bevolkingszorg vanuit de veiligheidsregio de laatste jaren in actie is gekomen in de Twentse gemeenten. Bevolkingszorg komt niet alleen in actie tijdens grote gripsituaties, maar krijgt door het jaar heen voor verschillende incidenten een hulpvraag vanuit gemeenten.

Crisiscommunicatie is een wettelijk vastgestelde taak van de burgemeester of de voorzitter van de veiligheidsregio. Bij een daadwerkelijke ramp of crisis draagt de burgemeester er zorg voor dat de getroffen bevolking in zijn gemeente op de juiste wijze wordt geïnformeerd er concrete handelingsinstructies worden gegeven en de situatie wordt geduid. Crisiscommunicatie is daarmee een belangrijk (sturings-) instrument bij de bestrijding van een crisis/rampsituatie. Doel van communicatie tijdens een crisis is het verdienen en behouden van publiek vertrouwen (in de overheid/organisatie) door verbinding te maken met wat er speelt en leeft onder de bevolking. De kolom crisiscommunicatie wordt ingezet om tijdens een crisissituatie gemeentelijke communicatieteams te ondersteunen om inwoners te voorzien in de maatschappelijke informatiebehoefte. Dit kan zijn tijdens een acute crisis of een (dreigende/voorzienbare) situatie waarbij ernstige maatschappelijke onrust te verwachten is.
Medewerker in beeld
Ruud Elferink is sinds 2016 Officier van Dienst Bevolkingszorg bij de Veiligheidsregio Twente. Deze nevenfunctie vervult hij naast zijn ‘normale’ baan als Beleidsadviseur Veiligheid bij de gemeente Enschede.
‘’In mijn piketrol bij de Veiligheidsregio kan ik iets betekenen als het er echt om gaat. In goede afstemming met zowel de getroffen gemeente, als ook met de overige hulpdiensten en organisaties kun je echt het verschil maken voor getroffenen/omstanders van een incident. Dat is heel dankbaar werk.’’
Ruud Elferink, Officier van Dienst Bevolkingszorg

